نشست «هوشمندسازی و تحول دیجیتال در صنعت لیزینگ» برگزار شد
استفاده از هوش مصنوعی فعالیت‌ها را دائمی می‌کند و صرفه اقتصادی بیشتری نسبت به حالت سنتی تعطیلی ایجاد می‌نماید.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده پولی و بانکی در ادامه همایش ملی صنعت لیزینگ و تامین مالی، نشست «هوشمندسازی و تحول دیجیتال در صنعت لیزینگ» برگزار شد.
در این نشست دکتر نوش آفرین مومن واقفی (معاون فناوری های نوین بانک مرکزی)، مرتضی بخشان (رئیس دایره مجوز واسپاری اداره مجوزهای اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی) ، دکتر روح اله جراحی (رئیس هیات مدیره انجمن لیزینگ ایران و مدیرعامل لیزینگ جامع سینا) و دکتر فریدون رهنمای (رئیس مرکز پژوهشی مهندسی مالی بازارساز) به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند.
خانم دکتر مومن واقفی با اذعان به اینکه بررسی اهمیت بحث فناوری‌های نوین نیاز به سخنرانی پیچیده ندارد اذعان داشت که تحول دیجیتال یکی از موثرترین روش‌های موثر برای توسعه صنعت لیزینگ است و غفلت از آن می‌تواند چالش‌های زیادی را به همراه داشته باشد و صنعت را به میرایی ببرد.
همچنین وی یادآور شد که وقتی صحبت از چالش‌ها می‌شود، مواردی همچون ضعف در زیرساخت، موارد قانونی، عدم دسترسی به داده با کیفیت و نبود نوآوری به خاطر چهارچوب ایستا مطرح می‌شود که به طور خلاصه می‌توان به سه ضلع زیرساخت، فرهنگ و مقررات اشاره کرد.
دکتر فریدون رهنمای با بیان اینکه مدل کسب و کار باید با تحولات تغییر کند، بیان داشتند که می‌بایست در برابر تحولات شیوه‌های موثری برای تغییر داشته باشیم. ایشان به اهمیت سرمایه‌گذاری در بخش فناوری به تجربه کره جنوبی بعد از جنگ جهانی دوم اشاره کرد که در دهه ۱۹۸۰ به عنوان یک کشور تازه صنعتی شده در کنار کشورهایی همچون تایوان، هنگ کنگ و مالزی سرمایه‌گذاری‌های زیادی روی تکنولوژی انجام داده‌اند و از این طریق به پیشرفت‌های مهمی دست یافته‌اند. در ادامه با اشاره به اینکه کشور ما سرمایه‌گذاری مناسبی برای استقرار هوش مصنوعی و تکنولوژی‌ها انجام نداده است، خاطرنشان کرد اما در حوزه سرمایه انسانی، سرمایه‌گذاری خوبی داشته‌ایم ولی با مهاجرت این سرمایه‌ها به کشورهای دیگر، بهبود کسب و کارها در آن کشورها از طریق این سرمایه‌ها اتفاق می‌افتد. وی همچنین به دو جنبه مهم ابزارسازی و بازارسازی برای شرکت‌های لیزینگ اشاره کرد که از طریق مهندسی مالی می‌توانیم ابزارها را بهبود بخشیم و به توسعه بازار کمک کنیم و از این طریق بهبود ابزار و توسعه بازار می‌تواند برای صنعت لیزینگ نیز اتفاق بیفتد.
دکتر رهنمای در ادامه بیان داشتند یکی از واقعیت‌های انکارناپذیر فناوری است. در کشور ما یکی از بزرگترین ناترازی‌ها تکنولوژی و فناوری است. لازم است با تکنولوژی آشتی کنیم و می‌بایست مدل کسب و کار را تغییر دهیم و این تغییر مختص به صنعت لیزینگ نیست و همه در حال تغییر و تحول هستند. می‌بایست بتوانیم در صنعت لیزینگ فین‌تک‌ها را بپذیریم تا تداوم فعالیت و همچنین تاب‌آوری صنعت لیزینگ افزایش یابد و از طرف دیگر صرفه اقتصادی ایجاد گردد. پذیرفتن حضور فین‌تک یکی از ثمرات استفاده از هوش مصنوعی است. استفاده از هوش مصنوعی باعث یادگیری عمیق می‌شود و با استفاده از حافظه‌ها می‌توانیم به بهبود شرایط صنعت لیزینگ کمک کنیم. استفاده از هوش مصنوعی فعالیت‌ها را دائمی می‌کند و صرفه اقتصادی بیشتری نسبت به حالت سنتی، که تعطیلی و شروع به کار مجدد فعالیت‌ها در طی شبانه روز اتفاق می‌افتد، ایجاد می‌نماید.
رهنمای با اشاره به اینکه اولاً می‌بایست شناخت کاملی از زیست بوم کسب و کار داشته باشیم و در ثانی شرایط برای ورود به تحول دیجیتال محیا گردد، اذعان داشت که به عنوان مثال خودکار کردن اتوماسیون اداری لزوماً به معنی ورود به تحول دیجیتال نیست و باید از تکنولوژی‌های جدید برای تحول استفاده کنیم که یکی از آنها هوش مصنوعی است و در آینده می‌تواند موارد دیگری نیز مطرح گردد که در حال حاضر اطلاعی از آنها نداریم.
همچنین در ادامه تاکید کردند که چون باید بپذیریم که اقتصاد پویاست و ارتباط صنعت با مشتری پویا در نظر گرفته می‌شود، در صورتی که بخواهیم صنعت لیزینگ صنعت موثری باشد می‌بایست بستر مناسب فراهم باشد تا ارتباط پویا با بازار مشتری برقرار گردد. بانک‌های موفق دنیا سرمایه‌گذاری را در آموزش مشتریان انجام داده‌اند و به عبارتی سرمایه‌گذاری پسینی به جای سرمایه‌گذاری پیشینی را در اولویت قرار داده‌اند. آموزش به مشتریان می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. آموزش سمت تقاضا که می‌تواند بازارسازی کند، برای فعالیت‌های صنعت لیزینگ نیز توصیه می‌شود. شناخته شدن صنعت لیزینگ کمک می‌کند که خانواده‌ها و کسب و کارها از مزایای این صنعت استفاده کنند و با استفاده بیشتر از این خدمات، رونق در این صنعت اتفاق بیفتد.
خانم اویار حسین مقاله خود با عنوان «تحول دیجیتال در صنعت لیزینگ: چالش‌ها، فرصت‌ها، راهکارها و ارائه مدل پیشنهادی» را ارائه کرده و بیان داشتند که در سه سال اخیر مفهوم تحول دیجیتال در بخش‌های مختلف تجارت و صنعت تحول پیدا کرده و نسبت به ۲۰ سال گذشته تغییرات زیادی داشته که صرفاً با امضای الکترونیکی و اتوماسیون سازی و ... مترادف نیست. وقتی از تحول دیجیتال صحبت می‌شود به این معنی است که تمام فعالیت می‌بایست متحول گردد. منظور مهندسی مجدد نیست؛ یعنی اینطور نیست که فعالیت‌ها از ده فعالیت به دو فعالیت کاهش یابد. ممکن است فعالیت‌ها از دو به ده اضافه گردد؛ ولی این تحول منجر به بهبود کارایی گردد. تحول دیجیتال باعث افزایش رقابت‌پذیری فعالیت‌ها می‌شود و می‌تواند روی نیازها و رفتار مشتری حرکت کند. در گذشته توجه صرفاً برای کسب درآمد و افزایش سود بود ولی تحول یعنی نیاز مشتری را تغییر دهیم و یا ایجاد نیاز کنیم. می‌توان از تجربه مشتری استفاده کنیم تا نیازمندی جدیدی برای مشتری ایجاد کنیم و برای کسب و کار سودآوری نماییم. با استفاده از هوشمند شدن می‌توان زمان پردازش را کاهش داد، فرایند اعتباری را بهبود بخشید، شفافیت و امنیت را افزایش داد، هزینه عملیاتی را کاهش داد و خطای نیروی انسانی را کم کرد. در دنیا به واسطه بلاک‌چین شفافیت‌ها افزایش یافته زیرا به عنوان مثال قراردادها را روی بلاک‌چین ثبت می‌کنند. همچنین با حجم بالای کلان داده رفتار مشتری تحلیل شده و به بهبود تجربه مشتری کمک می‌کند. وی در ادامه مهمترین چالش‌های پیاده‌سازی تحول دیجیتال را مقاومت سازمان‌ها، هزینه بالا، حریم خصوصی و مسائل امنیتی و کمبود نیروی انسانی عنوان کرده و بیان داشت راهکارهای پیشنهادی برای پیاده‌سازی موفق تحول دیجیتال شامل مواردی همچون تحول وضعیت فعلی و شناسایی نیاز، توسعه استراتژی تحول دیجیتال، آموزش کارکنان و نظارت مستمر است.
در ادامه این نشست، دکتر جراحی با اشاره به اینکه ما شش مرحله در تکامل صنعت لیزینگ در نظر می‌گیریم، بیان داشتند که ایران در انتهای مرحله سوم است. در بعد هوش مصنوعی ما در ابتدای راه هستیم و جای کار بسیار زیادی در هوشمندسازی و دیجیتال‌سازی وجود دارد. از مزایای دیجیتال‌سازی بهبود فرایندها و کاهش هزینه عملیاتی و افزایش سرعت عملیات می‌باشد. از طرف دیگر شرکت‌های لیزینگ بعضاً عملکرد خوبی دارند ولی همه مردم نمی‌توانند استفاده کنند زیرا سطح دسترسی مردم به شرکت‌های لیزینگ پایین است. به عنوان مثال فین‌تک‌ها می‌توانند به دسترسی بیشتر مردم کمک کنند. فرایند اعتبارسنجی مشتری‌ها نیز در مقوله عدالت‌گرایی قابل بررسی است. مشتری‌ها با تجربه متفاوتی نسبت به شرکت‌های لیزینگ مختلف روبرو می‌شوند که برخی شرایط خاصی دارند و برخی خدمات را با سرعت بیشتری ارائه می‌کنند. استانداردسازی فعالیت‌های صنعت لیزینگ نیز می‌تواند با استفاده از دیجیتال کردن با کیفیت بهتری انجام شود. از طرف دیگر قانون‌گذاری نیز می‌تواند به فعالیت‌های لیزینگ کمک کند. وی در ادامه خاطرنشان کرد چون ما در مرحله سوم هستیم، استفاده از لندتکها می‌تواند باعث جهش در این فرایند شود. همچنین هوش مصنوعی نیز می‌تواند به جهش در این فرایند کمک نماید. در دنیا انواع مختلف لندتک وجود دارد؛ به عنوان مثال لندتک دانشجو وجود دارد؛ یعنی بر اساس ویژگی‌های دانشجو بودن تسهیلات و خدمات لیزینگ ارائه می‌شود و شرکت لیزینگ به جای تضمینی که از مشتری‌های عادی می‌گیرد، به سامانه دانشجو وصل می‌شود و دانشجو را در صورت عدم بازپرداخت، در انتخاب واحد و ورود به جلسه امتحان محروم و یا محدود می‌کند. در کشورهای مختلف لند‌تک‌های متفاوتی همچون لندتک کارمند، لندتک کشاورز و لندتک صنایع مختلف ایجاد شده و به بهبود در فعالیت‌های بخش‌های مختلف اقتصادی کمک می‌نماید. از طرف دیگر تخصصی شدن شرکت‌های لیزینگ مثلاً در حوزه خودرو، تجهیزات کشاورزی، صنعت، معادن و ...، به بهبود کیفیت ارائه خدمات و کاهش هزینه‌های عملیاتی و... کمک نماید. وی با اشاره به اینکه می‌توان با استفاده از لندتکها و استارت‌آپ‌ها به بهبود فعالیت‌ها کمک کرد، تاکید کرد که بایستی قوانین و مقررات حاکم برای این ابزار در نظر گرفته شود که هم با چهارچوب درست در صنعت لیزینگ مورد استفاده قرار گیرند و هم باعث جهش فعالیت‌های صنعت لیزینگ شوند. در ادامه افزود یکی از موارد مهم که می‌تواند در صنعت لیزینگ نیز مورد استفاده قرار گیرد ارتباط با مشتری است. در این خصوص بازاریابی از اهمیت زیادی برخوردار است به نحویکه بتواند نیاز مشتریان را کشف کند که می‌تواند از طریق هوش مصنوعی به بهبود نتایج بینجامد.
بخشان با بیان این نکته که افزایش کارایی عملیاتی، افزایش بهبود تجربه مشتری، کاهش هزینه‌ها و افزایش شفافیت و امنیت از جمله مزایای استفاده از فناوری است، اذعان داشت بانک مرکزی با درک تغییر پارادایم و همسو شدن با آن و به منظور کمک به دیجیتالی‌سازی صنعت لیزینگ در تلاش است زیرساخت‌های مقرراتی لازم را فراهم نماید تا در کنار بقیه نهادها به تسریع این روند کمک نماید. لذا، شرکت‌های لیزینگ در این خصوص نباید به دستورالعمل‌های موجود محدود شوند و لازم است پویایی بیشتری در این مسیر داشته باشند. اگر کسب و کار خودش را هماهنگ کند و در زیست بوم به درستی حرکت کند و تحول دیجیتال را به درستی انجام دهد، مقامات بانک مرکزی هم در صورت نیاز، قوانین را اصلاح می‌کنند تا شرایط برای کسب و کارها هم بهتر شود.
بخشان در جمع‌بندی با اشاره به این موضوع که دلیل اینکه شرکت‌هایی که مجوز فعالیت لیزینگ از بانک مرکزی دریافت ننموده‌اند و پروانه کسب خود رو از اتحادیه اصناف کشور دریافت نموده‌اند و اقدام به فروش اقساطی محصولات خود می‌کنند، بهتر از شرکت‌های لیزینگ دیده می‌شوند و ضریب نفوذ آن ها بالاتر است، این است که دنبال تکنولوژی رفتند و از ابزار تکنولوژی مانند توسعه پلتفرم استفاده کرده‌اند. همچنان تاکید کرد که در این پارادایم شیفت باید همه فعالان حوزه و نهادهای مرتبط کمک کنند تا به سمتی که شایسته است حرکت کنیم. واحدهای فناوری شرکت‌های لیزینگ باید مدل‌سازی برای دیجیتال شدن را فراهم کنند و در حوزه تنظیم‌گری نیز مقررات لحاظ گردد تا شرکت‌های لیزینگی علاوه بر فعالیت‌های سنتی خود از مزایای تحول دیجیتال نیز استفاده نمایند.